Sự khác biệt giữa hệ thống OLAP và OLTP

Chúng ta đang sống trong một thời đại data-driven (thuật ngữ mô tả việc đưa ra hành động dựa vào việc phân tích dữ liệu lớn), nơi các tổ chức sử dụng dữ liệu để đưa ra quyết định thông minh hơn và đáp ứng nhanh hơn với nhu cầu của người dùng có tốc độ thay đổi chóng mặt.

OLAP (Online Analytical Processing) và OLTP (Online Transactional Processing) là hai thuật ngữ được sử dụng trong lĩnh vực khoa học dữ liệu. Chính cái tên đã nói lên sự khác biệt giữa OLAP và OLTP:

• OLAP dùng để phân tích dữ liệu trực tuyến.
• OLTP dùng để xử lý giao dịch trực tuyến.

Trong bài viết này, chúng ta không so sánh để lựa chọn sử dụng hệ thống nào, mà là làm thế nào để sử dụng hai hệ thống này một cách tốt nhất, nhằm giải quyết các vấn đề dữ liệu. Hãy cùng BKHOST theo dõi.

OLAP là gì?

Hệ thống OLAP (Online Analytical Processing) là một loại hệ thống cơ sở dữ liệu được thiết kế để hỗ trợ phân tích dữ liệu và truy vấn khối lượng lớn. Nó cung cấp các công cụ phân tích dữ liệu và trực quan hóa dữ liệu cho người dùng, giúp họ tìm ra các mẫu và xu hướng trong dữ liệu.

Hệ thống OLAP thường được sử dụng trong các mô hình kinh doanh và tài chính, trong đó có nhiều dữ liệu và cần phân tích dữ liệu để đưa ra quyết định kinh doanh. Hệ thống OLAP cũng có thể được sử dụng trong các lĩnh vực khác như bảo hiểm, dịch vụ khách hàng và phân tích thị trường.

OLTP là gì?

OLTP là hệ thống xử lý các giao dịch dữ liệu thời gian thực , thường là thông qua Internet. Các hệ thống OLTP đứng sau nhiều giao dịch hàng ngày của chúng ta, từ hệ thống ATM, hay đặt phòng khách sạn. OLTP cũng có thể thúc đẩy các giao dịch phi tài chính, bao gồm thay đổi mật khẩu và tin nhắn văn bản. Các hệ thống OLTP sử dụng cơ sở dữ liệu quan hệ có thể thực hiện những tác vụ sau:

• Xử lý số lượng lớn các giao dịch tương đối đơn giản – thường là các hoạt động chèn, cập nhật và xóa dữ liệu.
• Cho phép nhiều người dùng truy cập vào cùng một dữ liệu, đồng thời đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu.
• Hỗ trợ xử lý rất nhanh, với thời gian phản hồi được đo bằng mili giây.
• Cung cấp các bộ dữ liệu được lập chỉ mục để tìm kiếm, truy xuất và truy vấn nhanh chóng.
• Hoạt động liên tục với các bản sao lưu ngày càng gia tăng.

Nhiều tổ chức sử dụng hệ thống OLTP để cung cấp dữ liệu cho OLAP. Nói cách khác, sự kết hợp của cả OLTP và OLAP là điều cần thiết trong thế giới dựa trên dữ liệu của chúng ta.

OLAP vs OLTP

Loại hình xử lý

Sự khác biệt chính giữa hai hệ thống là trong tên của chúng phân tích so với giao dịch. Mỗi hệ thống được tối ưu hóa cho loại xử lý riêng:

• OLAP được tối ưu hóa để tiến hành phân tích dữ liệu phức tạp để ra quyết định thông minh hơn. Hệ thống này được các nhà khoa học dữ liệu, nhà phân tích kinh doanh và nhân viên tri thức sử dụng.
• OLTP được tối ưu hóa để xử lý một số lượng lớn các giao dịch thời gian thực. Các hệ thống OLTP được thiết kế để sử dụng bởi các lực lượng tuyến đầu như thu ngân, giao dịch viên…

Những đặc điểm khác biệt giữa OLAP và OLTP

Chúng ta sẽ cùng so sánh những sự khác biệt nổi bật giữa hai hệ thống OLAP và OLTP, để từ đó lựa chọn được phương án sử dụng hệ thống tối ưu nhất, phục vụ cơ sở dữ liệu của một tổ chức:

Hệ thống nào là tốt nhất?

Như đã trình bày ở phần đầu của bài viết, việc lựa chọn hai hệ thống phụ thuộc vào mục tiêu mà bạn hướng tới. Bạn có cần một nền tảng để phân tích dữ liệu? OLAP có thể giúp bạn có được thông tin giá trị từ một lượng dữ liệu cực lớn. Bạn cần quản lý các giao dịch hàng ngày? OLTP được thiết kế để xử lý nhanh số lượng lớn giao dịch mỗi giây.

Hầu hết các tổ chức đều sử dụng cả hệ thống OLAP và OLTP. Trên thực tế, các hệ thống OLAP có thể được sử dụng để phân tích dữ liệu dẫn đến cải tiến quy trình kinh doanh trong các hệ thống OLTP.

Tổng kết

Trong khuôn khổ một bài viết ngắn, những thông tin mà chúng tôi trình bày đã giúp các bạn nắm được khái niệm, đặc điểm cơ bản của hệ thống OLAP và OLTP. Sự kết hợp của cả OLTP và OLAP là rất cần thiết trong thời đại data-driven. Mong rằng những thông tin trên đây sẽ hữu ích dành cho bạn.

Nếu bạn có thắc mắc về hệ thống OLAP và OLTP, hãy để lại ở bên bình luận bên dưới, BKHOST sẽ trả lời bạn trong thời gian sớm nhất.