Khi nhắc đến hệ điều hành, những cái tên như Microsoft Windows hay Mac OS chắc chắn đã không còn xa lạ gì với mỗi chúng ta. Bên cạnh hai hệ điều hành này, tồn một hệ điều hành mã nguồn mở rất nổi tiếng đã được viết ra và phát triển từ khá lâu, đó là Linux. Trong bài viết này, hãy cùng BKHOST tìm hiểu về Linux và xem tại sao hệ điều hành này lại được nhiều người dùng đánh giá cao nhé.
Trong bài viết này, BKHOST sẽ cùng bạn tìm hiểu tất cả mọi thông tin cần biết về hệ điều hành Linux.
Hệ điều hành Linux là gì?
Linux là hệ điều hành mã nguồn mở dựa trên Linux kernel. Hiện nay hệ điều hành này hoàn toàn miễn phí và có nhiều ưu điểm nổi bật nên dù cho Windows và MacOS liên tục phát triển vẫn không thể chiếm lĩnh toàn bộ thị phần hệ điều hành. Do đó, Linux vẫn là cái tên được nhắc nhiều trong giới chuyên môn IT và lĩnh vực quản trị hệ thống.
Hệ điều hành Linux có cấu trúc như thế nào?
Kernel
Đây là phần chứa tất cả các module, thư viện quản lý khả năng giao tiếp giữa phần mềm và phần cứng của máy tính. Vì nắm giữ vai trò quan trọng nhất nên phần này còn được gọi là “Nhân“.
Shell
Shell là bộ phận tiếp nhận các lệnh (command) từ các ứng dụng do người dùng nhập vào rồi chuyển đến Kernel. Hiện nay có những loại Shell sau:
- sh (the Bourne Shell).
- bash(Bourne-again shell).
- csh (C shell).
- ash (Almquist shell).
- tsh (TENEX C shell).
- zsh (Z shell).
Application
Đây là phần cho phép người dùng cài đặt các chương trình ứng dụng trên hệ điều hành.
Công dụng của hệ điều hành Linux là gì?
Hệ điều hành Linux cũng mang lại môi trường cho người dùng tương tác với các phần khác trong máy tính để làm việc. Ngoài ra, nó còn có ứng dụng mã nguồn mở nên các lập trình viên có thể thoải mái phát triển các ý tưởng của mình.
Ưu điểm và nhược điểm của hệ điều hành Linux
Ưu điểm
Bản quyền miễn phí
Ưu điểm đầu tiên của hệ điều hành này là hoàn toàn miễn phí. Linux là một mã nguồn mở và người dùng có thể xem được gần như tất cả code của hệ điều hành này. Ngoài ra bạn sẽ không cần phải tốn tiền để sử dụng các tính năng hay bộ ứng dụng văn phòng. Đây là ưu điểm nổi bật hơn hẳn hệ điều hành Windows hay MacOS.
Rất phù hợp cho lập trình viên và quản trị mạng
Linux có một mức độ ổn định và hiệu năng đáng kinh ngạc. Vì vậy nó có thể được sử dụng để làm việc với những lĩnh vực yêu cầu độ ổn định của hệ thống như công việc của lập trình viên hoặc quản trị mạng.
Hỗ trợ kỹ thuật nhanh
Linux có bộ phận hỗ trợ kỹ thuật phục vụ bất kỳ thời gian nào trong ngày. Một số dịch vụ hỗ trợ có thể kể đến như Novell, Canonical, Red Hat.
Tính linh hoạt cao
Linux có khả năng tương thích được nhiều môi trường nên các lập trình viên rất thích sử dụng để phát triển các dự án của mình. Nếu nắm được kiến thức về Linux, bạn có thể thay đổi, chỉnh sửa nó theo ý thích của mình.
Nhiều giao diện đẹp và dễ sử dụng
Một trong những điểm nổi bật của Linux là bạn có thể thoải mái lựa chọn giao diện của mình. Hệ thống và giao diện của Linux có thể tách rời nhau nên bạn có thể lựa chọn kiểu giao diện mình thích mà không cần cài đặt lại. Hiện nay có một số kiểu giao diện phổ biến như KDE, GNOME, Unity.
Bảo mật tốt
Một ưu điểm nữa của hệ điều hành Linux đó là nó có thể ngăn chặn tất cả virus, mã độc. Không phải là hạn chế hay phát hiện để tiêu diệt mà là những virus, mã độc không thể hoạt động được trên Linux. Nếu thấy chúng xuất hiện, bạn chỉ cần xóa đi là xong.
Chạy mượt ngay cả trên máy cấu hình thấp
Linux có một cộng đồng lập trình rất lớn nên các cải tiến thường xuyên được cập nhật. Các lập trình viên cũng lưu ý đến một vấn đề đó là khả năng hoạt động trên những máy tính cấu hình thấp. Do đó dù cho có nâng cấp bao nhiêu phiên bản hay tính năng, hệ điều hành này vẫn sẽ chạy rất mượt mà và không yêu cầu bạn phải nâng cấp cấu hình.
Nhược điểm
Nói đến những ưu điểm thì cũng không thể bỏ qua các nhược điểm. Hiện nay Linux vẫn tồn tại một số nhược điểm sau:
- Linux chưa có quá nhiều ứng dụng.
- Một số sản phẩm được tạo ra không có driver chạy trên Linux.
- Bạn sẽ cần nhiều thời gian để học và làm quen với hệ điều hành này vì nó khá khó sử dụng.
- Linux là một tổ hợp các hệ điều hành nên bạn cần cân nhắc tùy vào nhu cầu mà lựa chọn hệ điều hành phù hợp với mình.
So sánh hệ điều hành Windows và Linux
Linux | Windows | |
---|---|---|
Cấu trúc file | Cây dữ liệu | Thư mục |
Registry | Không | Có |
Trình quản lý gói | Quản lý gói (Package manager) | *.exe |
Giao diện | Giao diện và hệ thống không bị ràng buộc | Giao diện và hệ thống đi liền với nhau |
Tài khoản và quyền Users | Regular, Administrator (root), service | Administrator, Standard, Child và Guest |
Một số thiết lập điều khiến khác | Phù hợp dùng cho các hoạt động mục đích làm việc như lướt web, email, chat,… | Có thể đáp ứng mọi nhu cầu, nhất là chơi game |
Các bản phân phối Linux
Linux thường xuyên được cộng đồng phát triển và tạo ra những phiên bản mới. Hiện nay số lượng phiên bản cũng khá nhiều ví dụ như:
- Ubuntu.
- Linux Mint.
- Debian.
- Fedora.
- CentOS / Red Hat Enterprise Linux.
- OpenSUSE / SUSE Linux Enterprise.
- Mageia / Mandriva.
- Slackware Linux.
- Puppy Linux.
Hãy cùng BKHOST khám phá đặc điểm riêng của những phiên bản này nhé.
Ubuntu
Đây là phiên bản Linux được nhiều người biết đến nhất. Nó được đánh giá là có khả năng đem lại cho người dùng chất lượng trải nghiệm trên máy tính và máy chủ rất tốt. Hiện nay Ubuntu đã được cải tiến rất nhiều nhưng vẫn giữ được những nét độc đáo riêng.
Linux Mint
Xem bài viết chi tiết: Linux Mint là gì?
Linux Mint là phiên bản được tạo nên dựa trên Ubuntu nên nó sở hữu tất cả những tính năng, ưu điểm và phần mềm của “người đi trước”. Đây là một trong các phiên bản được người dùng ưa chuộng nhất.
Debian
Debian là một hệ điều hành mã nguồn mở được các lập trình viên sử dụng nhiều. Hệ điều hành này cũng thường xuyên cập nhật các phiên bản mới nhưng thời gian cập nhật của nó lại khá lâu.
Fedora
Fedora là hệ điều hành hướng đến các phần mềm miễn phí. Phiên bản này có một nhược điểm lớn là việc cài đặt trình điều khiển đồ họa trên hệ điều hành này khá khó khăn cho người dùng. Tuy nhiên nó vẫn đang được nâng cấp và hứa hẹn sẽ khắc phục được nhược điểm trên.
CentOS/Red Hat Enterprise Linux
Red Hat Enterprise Linux hay còn gọi là CentOS, là một phiên bản Linux thương mại dựa trên nền tảng của Fedora. Nó thường được ứng dụng trên cho máy trạm hoặc máy chủ. Độ ổn định và khả năng hỗ trợ của nền tảng này được đánh giá cao hơn Fedora.
OpenSUSE/SUSE Linux Enterprise
OpenSUSE được nhiều người dùng đánh giá là phiên bản khá mạnh và thân thiện với người dùng nhất hiện nay.
Mageia/Mandriva
Mageria sở hữu một ngoại hình đơn giản nhất có thể. Nó mang đến cho người dùng những tệp cấu hình sạch và cho phép chỉnh sửa rất đơn giản. Đây được xem là thế hệ đi trước của những phiên bản Linux.
Slackware Linux
Slackware là bản phân phối có tuổi đời lâu nhất trong các phiên bản của Linux. Hiện nay nó vẫn được cải tiến và nâng cấp thường xuyên.
Puppy Linux
Puppy Linux là phiên bản được phát triển dựa trên nền tảng Slackware. Phiên bản này được tạo ra dành cho các máy tính cũ. Phiên bản này của Linux được đánh giá là phiên bản gọn nhẹ.
Nhìn chung khả năng phát triển của Linux là rất lớn. Dù việc nắm bắt và sử dụng hệ điều hành này không phải đơn giản nhưng nếu bạn làm được thì rất nhiều tiện ích đang chờ đón bạn.
Nên sử dụng phiên bản Linux nào là tốt nhất?
Nếu bạn theo dõi website của Linux, hiện nay phiên bản Linux Mint là bản được sử dụng nhiều nhất và đây cũng coi là đại diện cho hệ điều hành này ở thời điểm hiện tại.
Bản này có thể cài đặt rất nhanh và dễ chỉ với USB và đĩa DVD trắng. Khi cài đặt xong cũng sẽ mang đến rất nhiều tiện ích.
Nếu bạn muốn biết vì sao nên dùng Linux Mint thì dưới đây là một vài lý do:
- Cài đặt xong là chạy được ngay.
- Ít tốn bộ nhớ.
- Các phần mềm hoạt động nhanh và nhẹ.
- Nguồn cung ứng dụng đa dạng và hứa hẹn trong tương lai.
- Có thể dễ dàng tùy chỉnh giao diện.
- Có đi kèm thêm Flash, Codecs và các ứng dụng khác.
Tổng kết về hệ điều hành Linux
Hy vọng qua những nội dung trên đây đã giúp bạn hiểu rõ hơn về hệ điều hành Linux. Nếu bạn có bất cứ thắc mắc nào, hãy để lại ở phần bình luận bên dưới, BKHOST sẽ trả lời bạn trong thời gian sớm nhất.
P/s: Bạn cũng có thể truy cập vào Blog của BKHOST để đọc thêm các bài viết chia sẻ kiến thức quản trị mạng, quản trị website, domain, hosting, vps, server, email,… Chúc bạn thành công.